.1نظام آموزشی حوزههای علمیه خواهران چه ویژگی‌هایی دارد؟
نظام آموزشي ـ تربيتي حوزه‌هاي علميه خواهران با حفظ اصول اساسي حوزه‌هاي علمية تشيّع، متناسب با ويژگي‌هاي اختصاصي بانوان و نيازهاي جامعه طراحي شده است. يكي از ويژگي‌هاي اين نظام، طراحي آن در قالب مقاطع تحصيلي چهارگانه زیر است؛ به‌طوری که دانش آموختگان هر مقطع با کسب دانش و توانایی‌های مورد انتظار میتوانند وظایف و مسئولیتهای محوله را عهده دار شوند.
مقاطع تحصیلی حوزههای علمیه خواهران عبارت است از:
- مقطع اول: دوره عمومي (كارشناسي)
- مقطع دوم: دوره عالي (كارشناسي ارشد)
- مقطع سوم: دوره تخصصّي (دكترا)
- مقطع چهارم: دوره فوق تخصّص- اجتهاد (فوق دكترا)
.2اهداف اصلی حوزه های علمیه خواهران چیست؟
تربيت خواهران دين‌شناس، صاحب‌نظر، متخلِّق به اخلاقِ اسلامي، توانمند در تبليغ و ترويج آموزه‌هاي ديني، تدريس، تحقيق، تأليف، مديريت فرهنگي، پاسخ‌گو به نيازهاي علمي ـ معرفتي و اخلاقي بانوان، دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام و مکتب تشیع، و تأمین نیروهای مورد نیاز حوزه و نظام اسلامی.
.3ضرورت تحصیل بانوان در حوزه های علمیه چیست؟
با توجه به این که نیمی از جمعیت موثرکشور بانوان هستند، با تکیه بر استعدادهای خدادای و همت و پشتکار، میتوانند نقش ممتازی در تعالی و دینی سازی جامعه ایفا کنند. همانطوری که در پیروزی انقلاب اسلامی و شکوهمندی دوران دفاع مقدس توانستند نقش بی بدیلی از خود به یادگار بگذارند.
در حال حاضر حدود 2500000 دانشجوی دختر و قریب به 7000000 دانش آموز پسر در کشور عزیز ما مشغول تحصیلند. این مهم ضرورت جذب و پرورش دین شناسان و مبلغان دینی خواهر را مضاعف مینماید؛ تا ضمن فراگیری علوم اسلامی و حوزوی و کسب معنویت و فضیلت، با شناخت بهتر از نیازهای علمی و فرهنگی بانوان، به ترویج معارف الهی در این قشر تأثیر گذار همت گماشته و از این مسیر حرکت پرشتابی را بسوی رشد و کمال جامعه فراهم نمایند.
از سوی دیگر دشمنان اسلام و اهل بیت علیهمالسلام برای انحراف جامعه، سرمایه گذاری زیادی در قشر بانوان انجام داده اند که میتوان با جذب استعدادهای برتر در حوزه های علمیه خواهران و تربیت الهی ایشان نقشه دشمنان آنان را خنثی نمود.
.4نشانی و شماره تماس مدارس علميه خواهران از چه طریق قابل دسترسی است؟
در این قسمت لینک دفترچه اطلاعات مدارس قرار داده شود.
.5دانش آموختگان مقطع اول حوزههای علمیه، عهده دار چه مسئولیت‌هایی می‌شوند؟
دانش آموختگان این مقطع می توانند در نقشها و مسئولیتهای ذیل ایفای وظیفه نمایند:
مبلغ دینی در جلسات و اجتماعات بانوان، معلم دروس دینی، عربی، علوم اجتماعی و مربی پرورشی در مدارس آموزش و پرورش، مشاور مذهبی نوجوانان، جوانان و بانوان.
.6دانش‌آموختگان مقطع دوم حوزههای علمیه، عهده دار چه مسئولیت‌هایی می‌شوند؟
دانش آموختگان این مقطع میتوانند در نقشها و مسئولیتهای زیر فعالیت نمایند:
تبلیغ در مجامع علمی و آموزش عالی، مدرسی سطح دو در حوزههای علمیه، مدرسی دروس معارف اسلامی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی، مشاوره مذهبی در مراکز علمی و دانشگاهی و ایفای نقش‌های مدیریتی در مراکز آموزشی و فرهنگی و ورود به عرصه تألیف و نویسندگی و...
.7تعداد واحدهای درسی مقطع اول(سطح دو- کارشناسی) چندتاست؟
تعداد واحدهای درسی این مقطع 190 واحد است که در گروه های درسی زیر ارائه میگردد:
قرآن و حدیث، اعتقادات دین مبین اسلام و مکتب تشیع، احکام، فقه و اصول، اخلاق و تربیت اسلامی ادبیات عربی، تاریخ اسلام و سیره معصومینعلیهمالسلام ، منطق و فلسفه، مباحث زن و خانواده در اسلام، روشها و مهارت‌ها مانند: روش تبلیغ، روش تحقیق، روش تدریس.
.8چرا واحدهای درسی حوزه از دانشگاهها بیشتر است؟
هر مرکز علمی برای اهداف خاصی به جذب دانش پژوه اقدام میکند. برای دستیابی به اهدافی که در سوالات قبلی بیان شد با تعداد واحد درسی که دانشجویان می‌گذرانند قابل تحقق نیست! چراکه یک دانش‌آموخته حوزوی که وارد عرصه فعالیت اجتماعی و تبلیغ دین می‌شود حداقل باید توانایی پاسخگویی به مردم را در موضوعات شش گانه اصلی دین داشته باشد؛ یعنی بتواند به سوالات احکام مورد نیاز(نه همه احکام)، سوالات اعتقادی(اصول دین) سوالات مربوط به تاریخ و سیره اهل بیتعلیهم‌السلام و سوالات مربوط به اخلاق اسلامی را بداند، به روانخوانی و تجوید قرآن تسلط داشته باشد و نسبت به مفاهیم قرآن نیز اطلاعات لازمی داشته باشد. به علاوه ابزار اصلی عالم دین توانایی فهم متون اصلی دینی است که به زبان عربی است؛ لذا یک طلبه باید به صرف و نحو و علوم بلاغی نیز آگاهی کافی داشته باشد.
در حالی که مردم از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی صرفا در حیطه تحصیلی خودشان انتظار دارند. بطور مثال از فارغ التحصیل پرستاری انتظار پاسخگویی به مباحث تاریخ اسلام یا حل مسائل ریاضیات و یا نقشه ساختمان را ندارند. ولی از دانش‌آموخته حوزوی انتظار پاسخگویی به محورهای ششگانه را دارند! پس طلبه قبل از احاطه بر موضوعات فوق نمی‌تواند فارغ‌التحصیل شود.
.9آیا مدرک علمی دانش‌آموختگان حوزوی معتبر است؟
در پایان هر مقطع تحصیلی به دانش آموختگان گرامی، مدرک علمی رسمی اعطا میگردد. علاوه بر آن که امکان ادامه تحصیل خواهران طلبه در مقاطع بالاتر حوزوی فراهم شده است؛ طبق مصوبه 368 شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانش آموختگان حوزوی با مدارک علمی صادره از مرکز مدیریت حوزههای علمیه خواهران میتوانند در مقاطع تحصیلی بالاتر در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی داخل کشور و خارج از کشور شرکت نمایند.
.10شیوه های تحصيل در مقطع اول (دوره عمومی ـ کارشناسی) چگونه است؟
بانوان طلبه در مقطع اول تحصیلی بر اساس علاقه و اقتضاء شرایط زندگی میتوانند یکی از شیوههای تحصیل حضوریِ تمام‌وقت، پاره‌وقت و نیمه حضوری را انتخاب کنند و در یکی از مدارس علمیه خواهران سراسر کشور تحصیل نمایند.
دوره حضوري تمام‌وقت :
- طول دوره حداقل 10 نيمسال و حداكثر 14 نيمسال تحصيلي است.
- تمامي برنامه هاي آموزشي به صورت حضوري در مدارس علميه برگزار میگردد.
دوره حضوری پاره‌وقت :
- تفاوت این دوره با دوره تمام وقت، انعطاف بیشتر در روزهای هفته برای ارائه درس و طول دوره تحصیلی است؛ به طوریکه طلاب میتوانند در یک دوره طولانیتر تحصیلات حوزوی را سپری کنند؛ این شیوه تحصیل با شرایط بانوان متأهل و یا شاغل تناسب بیشتری دارد. طول این دوره حداقل 14 نيمسال و حداكثر 18 نيمسال تحصيلي استو غالباً در نوبت عصر برگزار میگردد.
دوره نیمه حضوری :
- محتوا و برنامههای دوره نیمه حضوری همانند دوره حضوری است با این تفاوت که حدود دو سال اول تحصیلی الزاماً حضوری و بقیه به صورت غیر حضوری (بصورت مکاتبهای و مجازی) برگزار می‌شود.
.11چرا در مقطع اول شیوه تحصیلی کاملا غیرحضوری طراحی نشده است؟
فلسفه اصلی حضوری بودن دو سال اول تحصیل در این شیوه آموزشی، کسب معنویت و فضیلت از اساتید معزز و بهره‌مندی از فضای موثر حوزه علمیه است. برای این هدف، بزرگان حوزه حداقل حضور دوساله در محیط حوزوی لازم شمرده اند.
.12در حال حاضر چه رشته‌هایی در حوزه علمیه خواهران اجرا می‌شود؟
رشته‌های در حال اجرا در سطح سه عبارتند از: تفسیر و علوم قرآن، فقه و اصول، فلسفه اسلامی، کلام اسلامی، کلام با گرایش امامت، کلام با گرایش مهدویت، تبلیغ با گرایش حج، تاریخ اسلام، اخلاق و تربیت اسلامی، مطالعات اسلامی زنان، مدرسی ادبیات عرب و در سطح چهار(دکتری) عبارت است از: فقه و اصول با گرایش فقه خانواده و تفسیر تطبیقی.
.13آیا تنوع و تعداد رشته‌های تحصیلی قابل افزایش است؟
رشته‌های تحصیلی زیادی در حال طراحی است که ان شاالله پس از تصویب اطلاع رسانی خواهد شد.
.14شیوه های تحصيل در مقطع دوم (دوره عالی ـ کارشناسی ارشد) به چه صورت است؟
بانوان طلبه در مقطع دوم تحصیلی بر اساس علاقه و شرایط زندگی میتوانند یکی از شیوههای تحصیل حضوری، نیمه حضوری و غیرحضوری را انتخاب کنند.
دوره حضوری :
تمامی برنامه های آموزشی به صورت حضوری انجام می‌شود. طول دوره حداقل 7 نيمسال و حداكثر 11 نيمسال تحصيلي است.
دوره نیمه حضوری :
· در این شیوه آموزشی 50 درصد از واحدهای درسی به صورت حضوري در مراکز تخصصی و موسسات آموزش عالی حوزوی ارائه می‌شود. و مابقی واحد های درسی به شیوه «آموزش مجازی» «e-learning»، ارائه میگردد.
· در حال حاضر رشته‌هاي «تفسير و علوم قرآنی»، «فقه و اصول» و «تاريخ اسلام» به صورت نیمه‌حضوری ارائه می‌شود.
· انتخاب این شیوه آموزشی برای تمامی داوطلبان در صورت داشتن شرایط پذیرش، مجاز می باشد.
· طول دوره مانند دوره حضوری حداقل 7 نيمسال و حداكثر 11 نيمسال تحصيلي است.
دوره غیرحضوری:
· برنامه درسي غيرحضوري سطح سه، همان برنامه درسي حضوري مصوّب شوراي عالي حوزه‌هاي علميه مي‌باشد.
· دوره غيرحضوري از ميان رشته هاي مصوب سطح سه در حال حاضر، منحصر در رشته‌هاي «تفسير و علوم قرآنی»، «فقه واصول» و «تاريخ اسلام» می‌باشد.
· طلاب غیرحضوری می توانند دروس خود را به دو شیوه مجازی یا مکاتبه ای انتخاب نمایند.
· طلاب در صورت انتخاب شیوه مجازی، می‌بایست دروس الکترونیکی که در میز کار طلبه به آدرس اینترنتی: http://vu.whc.ir قرار گرفته است را مطالعه نموده و در کلاس‌های آنلاین هفتگی شرکت نمایند.
· طلاب در صورت انتخاب شیوه مكاتبه‌اي، مي‌بايست منابع آموزشی ارسالی از سوی مرکز را مطالعه نموده و در کلاس‌های رفع اشکال حضوری موسسه مربوطه یا آنلاین سامانه آموزش مجازی شرکت نمایند.
· مرکز آموزش‌های غیرحضوری برخی از منابع آموزشی را در قالب لوح فشرده (پس از دریافت هزینه) به آدرس طلاب ارسال می گردد.
.15من طلبه سطح سه هستم، چگونه می توانم تغییر رشته دهم؟
جهت تغییر رشته، طلاب میتوانند تا تاریخ 20 خرداد هر سال درخواست خود را به واحد آموزشی تربیتی مربوطه تحویل نمایند و پس از شرکت و قبولی در مصاحبه ورودی رشته مقصد، در رشته مورد نظر ادامه تحصیل دهند.پس از تغییر رشته، واحدهای مشترک دو رشته تطبیق زده خواهد شد.
.16محل سکونت من به یکی از شهرهای استان خراسان منتقل شده است، مایل نیستم تحصیل خود را به صورت غیرحضوری ادامه دهم، لطفا راهنمایی فرمایید؟
شما می‌توانید درخواست انتقال به یکی از مدارس استان خراسان را به مدرسه علمیه خود تحویل داده و پس از طی مراحل اداری، تحصیل خود را در استان خراسان ادامه دهید.
.17آیا دارندگان مدارک دانشگاهی برای ورود به حوزه از امتیازی برخوردارند؟
بله ضمن اینکه مدت تحصیل در دانشگاه آنان به حداکثر سن پذیرش اضافه می شود ، دروس عمومی دانشگاه نیز با شرائطی معادل سازی و پذیرفته می شود .
.18آیا مدارک تحصیلی حضوری ، نیمه حضوری و غیر حضوری از جهت اعتبار و رسمیت با یکدیگر متفاوتند ؟
خیر. در حال حاضر ارزش علمی و استخدامی تمامی آنها یکسان است.
19 .در راستای حمایت از فرزندآوری و... آیا مرکز شما قدم خاصی را برداشته است ؟
بله اخیرا برای هر فرزندی مدت دو نیمسال مرخصی زایمان بدون محاسبه در سنوات دیده شده است.
.20چه اموری باعث جلوگیری از ادامه تحصیل طلبه در سطح دو می شود ؟ در صورت محرومیت از ادامه تحصیل چگونه می توان مجدد وارد حوزه شد ؟
مواردی که باعث محرومیت از ادامه تحصیل می شود :
-مشروطی در چهار نیمسال (معدل مشروطی در نظام آموزشی حوزه 14 می باشد)
-اتمام سنوات مجاز تحصیل
-راه ورود مجدد، از طریق شرکت در آزمون بازپذیری است.
.21نظام آموزشی حوزه های علمیه خواهران متن محور است یا سرفصل محور؟
در سطح دو متن محور است ولی در سطح سه و چهار غالباً سرفصل محور است ضمن اینکه تحصیل در مقاطع سطح سه و خصوصاً سطح چهار پژوهش محور بوده است و مقداری از نمره ارزشابی دروس به این امر اختصاص دارد.
.22آیادرمحتوای دروس حوزوی مباحث اختصاصی زنان دیده شده است ؟
بله علاوه بر اینکه در سطح سه رشته مطالعات زنان دیده شده ، در دروس سطح دو نیز 4 واحد زن در اسلام، 2 واحد مباحث خانواده در اسلام، مباحث احکام اختصاصی بانوان، حتی المقدور مباحث تفسیری و اخلاقی مرتبط دیده شده و...
.23آیا حوزه برای ایجاد رقابت علمی سالم در بین طلاب ، اقدامی داشته است ؟
بله از جمله این امور برگزاری المپیاد علمی است که همه ساله برگزار می گردد تاکنون 8 دوره آن برگزار گردیده در این دوره ها ضمن شناسائی طلاب مستعد به نحوشایسته ای از آنان تقدیر به عمل می آید.
.24آیا تحصیل در حوزه علمیه خواهران هزینه دارد؟
خیر؛ تحصیل در تمامی مقاطع تحصیلی حوزههای علمیه خواهران رایگان است.
.25طول دوره و سنوات مجاز تحصیلی در حوزه علمیه خواهران چه میزان است؟
طول مدت تحصیل در مقطع اول(عمومی)، بدون احتساب دو ترم مرخصی، برای ورودی‌های دیپلم، بین 5 تا 7 سال و برای ورودی‌های سیکل، بین 7 تا 9 سال می‌باشد. حداکثر مدت تحصیل در مقطع دوم (سطح سه) با احتساب مرخصی و پايان‌نامه 12 نيمسال خواهد بود.
سوالات در خصوص خدمات آموزش
.26آیا طلابی که قبلاً مانند برادران طلبه درس خوانده‌اند، در حال حاضر میتوانند مدرک تحصیلی دریافت کنند؟
خواهران طلبه ای که در نظام قدیم حوزههای علمیه درس خوانده‌اند، میتوانند با شرکت و قبولی در آزمون بازپذیری، وارد مدارس علمیه شده و نسبت به تکمیل دروس حوزوی و اخذ مدرک علمی سطح دو اقدام نمایند.
27. صدور مدرک تحصیلی(مدارج علمی)چگونه انجام می‌شود؟
پس از آنکه طلبه، کلیه واحدهای درسی را با موفقیت و کسب حداقل معدل کل 14 به اتمام رساند، در صورت احراز صلاحیت‌های اخلاقی و فکری برای وی گواهی موقت پایان تحصیلات صادر خواهد شد و سپس ظرف 3 تا 6 ماه نسبت به صدور مدرک علمی وی اقدام می‌شود.
28. معدل کل دوره تحصیلی من کمتر از 14 شده، برای دریافت مدرک راهنمایی نمایید؟
طلبه پس از اتمام واحدهای درسی، در صورت کمبود معدل می‌تواند در سنوات مجاز تحصیل، با شرکت در امتحان برخی از دروس و با راهنمایی مشاورین تحصیلی مدرسه، نسبت به ارتقاء معدل اقدام نماید.
29. مراحل ترجمه مدرک تحصیلی برای استفاده در مراکز علمی خارج از کشور به چه صورت می باشد؟
طی هماهنگی های انجام شده با اداره کل امور مترجمین رسمی قوه قضائیه، طلاب محترم می توانند با مراجعه به آن اداره کل، درخواست ترجمه مدرک تحصیلی خود را به زبان مورد نظر، ارائه نمایند. مدارک لازم برای ترجمه، اصل مدرک تحصیلی و مدرک شناسائی مانند شناسنامه و کارت ملی می باشد. طلاب گرامی پس از دریافت ترجمه مدرک تحصیلی و تأییدهای لازم از آن اداره کل، می توانند از امتیازات مدرک علمی خود در خارج از کشور برای ادامه تحصیل یا اشتغال استفاده نمایند.(آدرس: تهران، ضلع شرقی پارک شهر تهران، ساختمان دادگستری)
30. پس از تحصیل در مقطع عمومی(سطح2) چه مدرکی برای این افراد صادر می شود و از چه مزایای استخدامی برخوردار است؟
مركز مديريت حوزه هاي علميه خواهران بر اساس مصوبه 368 شوراي عالي انقلاب فرهنگي و 405 شورای عالی حوزه علمیه قم، به فارغ‌التحصيلان مقطع عمومي، پس از احراز صلاحيت‌هاي لازم، دانشنامه سطح دو اعطاء میکند.
دارندگان اين دانشنامه، از كليه مزاياي علمي و استخدامي فارغ التحصيلان مقطع كارشناسي دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي برخوردارند.
سوالات در خصوص جذب و بکار گیری اساتید در حوزه های علمیه خواهران
31. شرایط تدریس در حوزه علمیه خواهران چیست؟
مهم‌ترین شرایط عبارتند از:
- داشتن شرایط عمومی گزینش
- دارای مدرک علمی متناسب با مقطع تحصیلی(مدرک علمی استاد باید یک رتبه بالاتر از مقطع تحصیلی طلاب باشد؛ بطور مثال: مدرک سطح سه برای تدریس در سطح دو)
- موفقیت در ارزیابی علمی و مهارتی
جهت اطلاع از سایر شرایط به آئین‌نامه جذب و گزینش اساتید مراجعه نمایید. لینک آئین‌نامه جذب و گزینش اساتید
32. آیا تدریس آقایان در حوزه علمیه خواهران مجاز است؟
بله، به صورت حق التدریس ؛ ولیکن اولویت با اساتید خانم می‌باشد و در صورت نیاز به اساتید آقا ، مشروط به تأهل و سن بالای 28 سال بلامانع است . تشخیص این نیاز با شورای علمی مدرسه و تأیید مدیریت استانی می‌باشد.
33. من دانش‌آموخته دانشگاه هستم، مایلم در حوزه علمیه خواهران تدریس کنم؛ آیا چنین امکانی وجود دارد؟
مطابق آئین‌نامه، یکی از شرایط تدریس در حوزه علمیه خواهران، دارابودن تحصیلات حوزوی است.
34. من دانش آموخته حوزوی تا مقطع سطح2 و دکتری دانشگاه هستم مایلم در حوزه علمیه خواهران تدریس کنم؛ آیا چنین امکانی وجود دارد؟
در صورت فقدان دانش آموختگان سطح سه، دانش‌آموختگان سطح دو حوزههای خواهران با مدرک دکتری در دروس متناسب با رشته تحصیلی در اولویت دوم، مجاز به تدریس به عنوان حق التدریس می‌باشند.
35. مراحل جذب استاد در حوزه علمیه خواهران چیست؟
مراحل جذب استاد عبارت است از:
1. اعلام نیاز به استاد توسط مدرسه و معرفی وی به مدیریت استانی.
2. بررسی شرایط عمومی و علمی متقاضی تدریس توسط مدیریت استانی.
3. انجام مصاحبه علمی از متقاضیان تدریس واجد شرایط .
36. آیا با داشتن مجوز تدریس از سایر مراکز امکان تدریس در حوزههای علمیه خواهران وجود دارد؟
فقط افرادی که مجوز تدریس از مرکز مدیریت حوزه علمیه برادران را دارا هستند به شرط دارابودن شرایط آیین نامه جذب و گزینش اساتید حوزه های علمیه خواهران ، مجاز به تدریس دروس مربوطه در مقاطع مختلف خواهند شد.
سوالات اساتید و مسئولین
37. شرایط و ضوابط تمدید مجوز تدریس چیست؟
تمدید مجوز اساتید منوط به احراز و استمرار صلاحیت های عمومی ، علمی ،اخلاقی و مهارتی اساتید و شرکت در دوره های ضمن خدمت می باشد .
38. نحوه پرداخت بیمه اساتید به چه صورت است؟
مطابق قوانین و ضوابط مربوطه ، سهم کارپذیر توسط اساتید و سهم کارفرما توسط مرکز خدمات پرداخت می شود.
39. بیمه اساتید چه تسهیلاتی را شامل می شود؟
اساتید بیمه شده از بیمه بازنشستگی مطابق با قوانین کشور برخوردار خواهند شد .
40. آیا شرکت در دوره های آموزش ضمن خدمت اساتید الزامی است؟
بله الزامی و شرط تمدید مجوز است.
41. شرایط عضویت در انجمن های علمی اساتید چیست؟
داشتن مجوز دارای اعتبار در گرایش انجمن، شرط عضویت در انجمن های علمی اساتید است.
42. نحوه عضویت در انجمن های علمی اساتید به چه صورتی است؟
در انجمن هر گرایش ، اساتید دارای مجوز معتبر در آن گرایش از سوی مرکز مدیریت عضو می شوند، در عین حال اگر به هر دلیلی استادی با وجود داشتن شرایط لازم برای عضویت، عضو انجمن نیست مراتب را به مدرسه علمیه خود اطلاع دهد تا به مرکز اعلام و برای عضویتشان اقدام شود.
43. آیا شرکت در جشنواره علمی اساتید الزامی است؟
خیر الزامی نیست ولی توصیه می شود به منظور ایجاد نشاط و رقابت سالم علمی و ارتقاء سطح علمی و مهارتی، تمام اساتید در جشنواره های علمی شرکت نمایند.
سوالات در خصوص پذیرش مقطع عمومی